2010
Ulcinj, Crna Gora
Konkurs za idejno
arhitektonsko i urbanističko
rešenje
Otkup
Autori:
Branislav Mitrović, dia
Jelena Perović, dia
Jelena Kuzmanović, m.arch
Nemanja Zimonjić, m.arch
Sadradnici:
Dimitrije Radosavljević, m.arch
Jelena Jovanović, m.arch
Katarina Tešić, dia
Dragana Grahovac, m.arch
Jelena Krupež, m.arch
Konsultat:
Snežana Dulović, dia
Projektovano: 2010.
Forma: pokretljivost
Vizuelno promenljiv objekat „Sportskog centra u Ulcinju“ nije istinski efemerna struktura, iako bi takav koncept predstavljao najprikladniju arhitektonsku namjeru u odnosu na kontekst. Strogo definisan program i prostorne granice ograničavaju i vremensku promjenljivost strukture. Ipak, okruženje je dominantan uticajni faktor, te i onaj koji određuje karakter arhitektonske forme. Nju čine opna, koja čitavom kompleksu ipak daje izgled efemernog, i obuhvaćeni prostor koji teži da bude jedinstven iako je moguće jasno odrediti programske cjeline.
Okruženjem dominiraju prirodne sile: sunce, pijesak i vjetar. Cilj autora je da isti ovi faktori utiču na izgled opne, čineći je treperavom, nestalnom, dinamičnom i lakom.
Opna je oblikovana tako da podražava stvorene slojeve u okruženju: mreže, kalimere, sojenice i jedra. Na taj način, ona prima njihovu spontanost, dobijajući karakter uticajem pijeska, sunca i vjetra.
Teren je pokrenut – suteren se nalazi pod nasutim dijelom parcele. Platna su zategnuta preko mrežaste strukture tako da štite od jakih sunčevih zraka, pomjerajući se pod naletima vjetra. Djeluje kao da je forma građena istom logikom kojom i prve stvorene strukture njenog fizičkog konteksta, što i vizuelno i fenomenološki umanjuje veličinu i pretencioznost nove arhitekture. Ona je razgrađena, svedena na opnu (princip jedinstva fasadnih ravni) i šupljinu čiji je sadržaj prostor, neprekinut programskim cjelinama.
Ortogonalni raster ima odgovarajuću pravilnost koja proizilazi iz tehnološke upotrebljivosti elemenata fasade, ali predstavlja i nasleđe pravougaone strukture polja solane i poljoprivrednih jedinica zemljišta. Princip formiranja je kamuflaža – to je princip na kome počiva ekološki sistem koji dominira kontekstom.
Struktura: sekvence
Prostor kompleksa se otkriva kroz sekvence, od obale, preko otvorenog dijela centra koji zauzima veliku površinu u skladu sa karakterom mjesta i klimatskog područja (velika turistička posećenost i mogućnost korišćenja u dužem dijelu godine), do ’zatvorenog’ dijela koji je podignut da bi se iz viših zona objekta otvorile vizure na more i plažu, preko pojasa zelenila koji su autori pokušali da sačuvaju kao jedan od zatečenih, prirodnih elemenata pejzaža.
Transparentnost se javlja kao posljedica upotrebe materijala odnosno strukture fasade. Rezultat je igra svjetlosti i sijenke koja ispunjava unutrašnji prostor objekta.
Međutim, postoji i fenomenološka transparentnost koja potiče iz prostorne strukture i koja se ispoljava u prelivanju prostora: iz otvorenog ka zatvorenom, kroz ulazni hol, ka multifunkcionalnoj dvorani i bazenu koji je podignut u sam vrh zgrade kako bi vizuelno bio povezan sa morem, i, samim tim, postao dio šireg pejzaža nego zgrada u cjelini.
Unutrašnjost, iako jasno programski određena, ima karakter neprekinutog prostora u kome bazen kao da pluta. Lakoći objekta doprinosi utisak slobodnog prizemlja – svi sportski sadržaji su podignuti pa je dio u neposrednoj vezi sa okruženjem u stvari „protočan“.
Jedinstvena forma predstavlja ubjedljiv odgovor na urbanističke uslove. Težište je izmješteno: sportski centar ne predstavlja pokušaj da se formira urbanistička kompozicija, već da se ostvari najbolja komunikacija sa okruženjem, prije svega sa njegovim prirodnim uslovima.
Bijela boja je dominantna, kako u eksterijeru, tako i u enterijeru (na primjer glavne sale) objekta. To je rezultat specifičnog odnosa sa okruženjem, težnje da se ni na koji način ne konkuriše živopisnom mediteranskom kontekstu. Prije nego da formira sopstvenu unutrašnju atmosferu, objekat teži da upije atmosferu iz okoline.
Sadržaj: (multi)funkcionalnost
Programi kompleksa su maksimalno prilagođeni sezonskim varijacijama broja korisnika. Oni obezbeđuju mjesto rekreacije za lokalno stanovništvo ali i mjesto koje privlači veliki broj turista. Funkcionalnost ovog koncepta ogleda se u zastupljenosti gotovo svih sportskih programa i jednostavnosti kretanja kroz objekat. Multifunkcionalnost ne predstavlja samo mogućnost promjene programa i korisnika već i promjene utisaka o prostoru koji su rezultat neutralnosti bijele boje i transparentnosti fasadne opne - njenog treperenja koje čini unutrašnjost živom scenom različitih atmosfera.